De omgeving

OMGEVING

Wat biedt je omgeving voor mogelijkheden? 

Je omgeving heeft steeds meer impact op je mogelijkheden, je inkomen en je toekomst.
Wat er nog kan, is vandaag meer bepaald door omgeving dan door je eigen ondernemerschap.
Geef op onderstaande kaart je adres in en kijk even of je huidige en toekomstige activiteiten in de toekomst nog mogelijk zijn.

Het reservaat voor boeren en tuinders in Vlaanderen is bedreigd.
Als je alle lagen van geopunt op mekaar bekijkt (zoals in bovenliggende kaart) ontdek je dat de impact van natuur op de toekomst van de economie onmetelijk is.
HAG (Herbevestigd Agrarisch Gebied) met natuur in de omgeving (Hoeveel km?) biedt geen zekerheid meer voor de ondernemer en zijn gezin, noch de financierende bank of leverancier, die er zaken mee doet.

Compensatie van keten partners valt er niet te verwachten.

Onbeantwoorde vraag die zich nu in verschillende discussies stelt: Is landbouw een strategisch goed in algemeen belang of een persoonlijke belang?

5% van de voeding wordt gekocht in de korte keten.
80% van de voeding wordt snel opgehaald in de one-stopshop om tijd over te hebben om te netflixen of te gaan fitnessen.

60% van de aangekochte voeding is verwerkt, bewerkt of gemanipuleerd om snel eetbaar te maken.
De rol van de voedingsindustrie is hierbij bepalend. Fevia maakte een duurzaamheidscharter waarin ze duidelijk maken welke duurzaamheidsparameters ze belangrijk vinden. bron

Het valt op dat ze minst belang hechten aan volgde parameters (kwadrant links onder)

• biodiversiteit
• dierwelzijn
• landbouwpraktijken
• korte keten
• transportimpact op omgeving

6 Europese inkooporganisaties bedienen samen 230.300 winkels en halen een omzet van 710 miljard euro. (ter vergelijking: de Belgische bevolking zijn wereldwijd de spaarkampioenen en hebben een spaarsom van 300 miljard. De totale pensioenpot (som van alle pensioenfondsen in Nederland is 1500 miljard euro (+- 300 miljard euro, die verdampt is).
Indien zij kunnen overtuigd worden om de transitie mee te financieren, is er een kans. bron

.

Prijzenobservatorium is al 20 jaar gevraagd maar zal er een democratie nooit komen.
De discrepantie tussen de producentenprijs en de consumentenprijs is al decennia een doorn in het oog.
Telkens wordt er gevraagd om de winsten en kosten eerlijk te verdelen.
In praktijk blijkt dit niet realistisch: geen enkele CEO zal het aandeelhouders belang in gevaar brengen door in zijn kaarten te laten kijken.

Lees ook : Prijzenobservatorium als het kluitje in het riet

Buiten Europa is het beleid minder democratisch georganiseerd.
Als we de doelstellingen willen halen, is hun medewerking noodzakelijk.

Europa zal anders en strategisch moeten denken, handelen en onderhandelen om de rest te overtuigen. (veelal autocratieën).

• NOx en NH3 als het gaat over stikstofakkoord
• CO2 en Methaan als het gaat over convenant broeikasgassen
• Biodiversiteit
• Klimaat

Dit is een andere onderhandeling, waar we ons op zullen moeten voorbereiden. Je hebt in iedere onderhandeling ‘rapport’ nodig:

• Wat heb je als Europa te bieden? delen in welvaart, sociale zekerheid, vrijgaven van bestaande vrijheden?
• Passen die compensaties dan ook binnen hun normen en waarden?

20 bedrijven produceren meer dan één derde van de CO2 in de wereld. Bron:

• Transitie mogelijk via hun aandeelhouders. •
• 50% van die bedrijven in staatshanden
• 30% van die CO2 = energie gerelateerd.
• ! Via hun klanten die de emissie produceren.

Exclusiviteit van landbouwregelingen zal veel transitiebedrijven uitsluiten

Iedere transitie poging vraag veel aanlooptijd tot het bewezen is: deze noodzakelijke tijd is gevaarlijk.

• Vergunningstraject omgevingsvergunning: droom en werkelijkheid
• Financieringstraject (niet courant, dus meestal met eigen middelen)
• Operationeel traject tot het rendabel is

Ondernemers die tijdelijk buiten de sector inkomen halen om deze aanlooptijd te overbruggen kunnen gevaar lopen. (Tenzij ze via geitenpaadjes constructies opzetten om binnen de regels te blijven).

Denk hierbij aan mogelijke uitsluitingsvoorwaarden van

• Binnen het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) mag er alleen steun toekomen bij actieve landbouwers. Wie diensten buiten de sector aanbied (aan 21% BTW) en beperkt landbouw omzet haalt (6% BTW) kan buiten de prijzen vallen
• Voor de steun van het Vlaams Landbouw InvesteringsFonds (VLIF) valt de ondernemer mogelijk buiten de regels, waardoor lopende subsidies stilvallen en nieuwe subsidies onmogelijk worden.
• Het is nog af te wachten welke definitie de nieuwe pachtwet zal hanteren voor de status landbouwer om lopende pachten te kunnen behouden of nieuwe pachten aan te gaan.
• Wie niet meer voldoet aan de status landbouwer, ziet mogelijk zijn onroerend goed waardeloos worden omdat het bedrijf niet meer bruikbaar is voor de klassieke landbouw en een nieuwe eigenaar geen herbestemming kan krijgen voor het onroerend vermogen.

Oude waarden en zekerheden in de maatschappij zijn bovendien in vraag te stellen.

• Inspanningen inzake biodiversiteit, dierenwelzijn, circulaire landbouw, korte keten zullen wellicht niet gehonoreerd worden in een compenserende hogere productprijs.
  Wie de duurzaamheidsmonitor bekijkt van Fevia als grootste klant van de agrarische sector, ziet dat de stakeholders minder aandacht hebben voor deze maatschappelijk gewenst doelstellingen.
• Heel wat kwaliteitsmanagers in de voeding worden wekelijks gechallenged op de marge van het productieproces, zonder dat de klant het merkt: wat kan goedkoper aangekocht, geproduceerd en verwerkt worden?
  Dit is al jaren perfect mogelijk omdat klanten opvallend weinig kijken naar de kwaliteit en de samenstelling van de voedingsproducten. Voeding is voor de voedingsindustrie niet om op te eten, maar om te verkopen.
  Zolang de kwaliteitscontrole op papier klopt voor de controlerende overheid, is er geen vuiltje aan de lucht.
• Klanten die tijdens de covid-periode niets anders konden dan wandelen en fietsen, gingen graag langs bij de producenten zelf. Nu ze hun vrijheid hebben herwonnen voor vrijetijdsbesteding, reizenk komt de meeste voeding weer van de one-stop-shop, die de producten aanlevert, waar de interessantste marges op gehaald worden.
• Veel adviseurs drijven hun klanten in een richting, die zorgt voor recurrente inkomsten voor de adviseur, zonder rekening te houden met de gevolgen voor de ondernemer en zijn gezin, in het geval het misloopt. ‘Empathie zit soms niet in zijn/haar functieprofiel”
• Greenwashing staat heel dikwijls een echte fundamentele transitie in de weg, maar worden economisch gehonoreerd door de stakeholder, die vooral aandacht heeft voor de ROI van zijn kapitaal.
• In een neoliberale omgeving is er te weinig aandacht voor de mens ondernemer. Dit zorgt voor veel maatschappelijke en menselijke verliezen, die je echt kan voorkomen.

Voor je start of investeert, is het dus wijs om eerlijk te kijken naar de impact van omgeving op je toekomst.

Wie al investeerde, kan altijd nog overwegen om zijn activiteiten aan te passen (zie verder) of een andere locatie te zoeken waar dezelfde activiteiten nog wel mogelijk zijn.